Historie
Blik op Medemblik
Medemblik is de kleinste, maar ook de
oudste stad van Westfriesland aan de vroegere Zuiderzee. Uit
opgravingen is gebleken dat Medemblik reeds lang als bewoonde
plaats bestond toen Graaf Floris V aan het einde van de 13e eeuw
in Medemblik zijn dwangburcht tegen de pas onderworpen Westfriezen oprichtte.
Medemblik kreeg als eerste stadsrechten van de Graaf. Dat was in 1289.
De verjaardag hiervan wordt gevierd op 25 maart.
Medemblik schijnt gegroeid te zijn bij de monding van de
Leeck, een waarschijnlijk gegraven afwatering van de binnenstad.
De eerste haven werd evenwijdig achter de oost-westwaarts lopende
zeedijk gegraven. De naam Oude Haven herinnert hieraan. Rond die
eerste haven zijn steeds meer mensen neergestreken omdat er handel
te drijven viel.
De 16e eeuw wordt ook wel de eeuw van de rampen
genoemd. Grote Pier kwam in 1517 met zijn leger om de stad te plunderen;
in 1555 was er een enorme stadsbrand die bij het
stadhuis begon en onder meer een klooster en kerk vernielde;
tenslotte had Medemblik in de Spaanse tijd zwaar te lijden; in 1572
werd de stad tot overgave gedwongen en in 1588 nogmaals belegerd.
De 16e eeuw eindigde overigens goed.
In 1589 werd begonnen de
Oosterhaven te graven. Die haven heeft tot op de dag van vandaag
een belangrijke functie voor Medemblik. Honderd jaar na de aanleg
werd van het westelijk deel (nu Westerhaven) een soort dok gemaakt door
afsluiting via een speciaal geconstrueerde schipsluis. Daar
verrezen werfjes, hellingen etc....
In 1811 had keizer Napoleon
plannen om Medemblik als oorlogshaven aan te wijzen. Deze plannen
bleven slechts op papier; Het Nieuwe Diep lag gunstiger. Wel bleef
tot 1850 het opleidingsinstituut voor de marine in Medemblik in
wat nu nog altijd 'Landswerf' heet. De aanleg van het Noordhollands
Kanaal ontnam Medemblik het belang als havenstad. Er bleef
uiteindelijk slechts een vissersvloot over. Doch ook deze
verdween, hetgeen tot gevolg had dat een 30 jaar geleden de
visafslag moest worden opgeheven.
Enige jaren later onderging de agrarische veiling in Medemblik eenzelfde lot.
Het was in de
zestiger jaren van de vorige eeuw dat voor Medemblik een nieuw
hoofdstuk begon, namelijk de verheugende ontwikkeling van
Medemblik tot internationaal watersportcentrum. Uit diezelfde
periode kan tevens als belangrijk feit worden vermeld dat een
aantal industrie�n kon worden aangetrokken die nu met elkaar voor
vele arbeidsplaatsen zorgen.
Door deze gunstige ontwikkelingen
konden extra woningen worden gebouwd en ontstond er een
uitgebreid winkelbestand.
Bepaalde voorzieningen, met name voor de sport, konden worden
gerealiseerd. In 1989 werden de sportvelden, ooit aangelegd op
een vervallen en dichtgeslibde haven, in het centrum van Medemblik
weer onder water gezet om er een moderne jachthaven met 235
ligplaatsen te kunnen realiseren. In 1999 werd Regatta Center
Medemblik geopend, een jachthaven met 450 ligplaatsen en een met
name voor de wedstrijdzeilsport belangrijk internationaal
zeilwedstrijdcentrum met alle moderne faciliteiten.
En zo wordt
de ruimte in Medemblik geschikt gemaakt voor inwoners, ondernemers
en toeristen. Medemblik is nu een mooie gezellige woonstad, met
nieuwe woonwijken, maar tevens een stad die de historische
structuur van haar oude binnenstad wil handhaven.
Centraal in het
oudste deel van Medemblik staat -vanaf 1548- het raadhuis. Het
oude deel van het stadhuis dateert uit de periode 1939-1941 en is
een schepping van architect Kropholler. In februari 1991 werd de
nieuwe vleugel aan dit oude stadhuis door de gemeentelijke
sectoren ingebruik genomen. In het stadhuis werken het
gemeentebestuur en het ambtelijk apparaat voor de stad en haar
meer dan 7600 inwoners. Bij dat werk neemt de zorg voor het
levendig houden, het restaureren en renoveren van de oude
binnenstad, waaraan Medemblik haar geschiedenis en charme dankt,
een van de belangrijkste plaatsen in. Het einde van de groei is
nog niet in zicht. De verwachtingen zijn gunstig en de gemeente
speelt daarop in met nieuwe initiatieven. Initiatieven die vooral
gericht zijn op het behoud van werkgelegenheid en de versterking
van de positie van Medemblik op recreatief en toeristisch gebied.
P.S. Voor meer informatie over de geschiedenis van Medemblik, zie
o.m. 'Een nieuw Medemblikker scharrezootje'; verkrijgbaar bij de
boekhandel of aan de receptiebalie van het stadhuis � fl25,-.
Bovenstaande tekst is overgenomen
uit de gemeentegids van
Medemblik (editie 2001-2002).
|